Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à -n-acò que se vèi quà si pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si là rgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Cèdre-dóu-Liban
Cedrus libani
Pinaceae
Nom en français : Cèdre de l'Himalaya.
Descripcioun :Aquéu cèdre se vèi gaire au nostre ; pamens dins d'ùnis endré es esta emplega pèr lou rebouscage. Se destrìo de soun cousin, lou cèdre-de-l'Atlas, mai coumun dins la naturo, emé sis aguio un pau verdalo, e subretout si jóuini ramo quà si sènso péu. Li pigno, peréu soun pu longo (> 8 cm, alor qu'aquéli de l'Atlas fan mens de vue cm). Apoundèn que pòu deveni mai grand.
Usanço :S'emplego en essènci. Èi bon pèr la circulacioun dóu sang e dis imour (linfo), pèr leva li graisso dóu cors e pèr ajuda à alena.
Port : Aubre
Taio : 20 Ã 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cedrus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 Ã 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 Ã 1100 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Plantado de cèdre
- Bos clar
- Tepiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Asìo-Ouèst
Ref. sc. : Cedrus libani A.Rich., 1823