Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Agrostemma githago & Stachys recta

fotò
fotò
Niello

Agrostemma githago

Caryophyllaceae

Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.

Noms en français : Nielle, Nielle des blés.

Descripcioun :
Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.

Usanço :
Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae



Coulour de la flour : Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo

Liò : Champ - Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753

fotò
fotò
Tè-blanc

Stachys recta

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Tè-de-mountagno, Tè-de-Ventour.

Nom en français : Epiaire droite.

Descripcioun :
Lou tè-blanc vo de-mountagno es uno betounico coumuno que trachis dins li colo roucassouso e li tepiero seco. Se recounèis à si flour jauno tacado de poupro, bèn poulideto. Fai de mato flaco, soun port èi pulèu dre, èi peludo mai pas forço pamens. Coumpara emé la betounico-de-l'an qu'èi pulèu raro.

Usanço :
Coume lou dis soun noum, èro emplega coume tè, valènt-à-dire coume uno bevèndo qu'a de goust e pas trop d'usanço medicalo. O. Madon raporto : "N'en fasié de tisano, ma maire, acò lou campavian. Soi disant qu'èro un pau ... purgatiéu" (op.cit. p. 85).

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Stachys
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Colo - Basso mountagno - Roucaio
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Stachys recta L., 1767

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
R
CCC
CCC
CC
CCC
CCC
CCC

Agrostemma githago & Stachys recta

RR
RR
C
RR
RR
RR
RR
ges

Coumpara Niello emé uno autro planto

fotò

Coumpara Tè-blanc emé uno autro planto

fotò