Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Erbo-di-judiéu
Reseda luteola
Resedaceae
Àutri noum : Erbo-di-jusiòu, Gaudo, Erbo-jauno, Erbo-dóu-jasiòu.
Noms en français : Réséda des teinturiers, Gaude.
Descripcioun :L'erbo-di-jusiòu, que se dis peréu la gaudo, èi pu tant coumuno qu'à passa tèms. Trachis majamen proche d'oustau e en ribo de camin. Se recounèis à si lònguis enflourejado e à si fueio entièro e sarrado sus la tijo.
Usanço :Servié à passa tèms pèr tencha de jaune li teissu. Après 1395, li jusiéu, forobandi de Franço, s'acampon dins li vilo de la Coumtat papalo. Se soun apara, an pamens proun d'óubligacioun, coume aquelo de viéure dins li "carriero" e de pourta un capèu jaune.
Port : Erbo
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico :
Gènre : Reseda
Famiho : Resedaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Esboudèu
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Reseda luteola L., 1753