Genèpi(-bastard)
Achillea nana
Asteraceae Compositae
Autre noum : Genèpi-blanc.
Noms en français : Achillée naine, Faux Genépi.
Descripcioun :Aquéu genèpi, de cop que i'a nouma genèpi-blanc, de pas counfoundre emé li "vertadié" genèpi dóu gènre Artemisia, trachis en auto mountagno i raro di coumbo à nèu. Fau dire qu'a uno bono óudour de genèpi au frounsimen. Es uno pichoto planto emé de fueio pulèu longo (2 à 7 cm) di proun bourrihudo e d'enflourejado que rèston en tèsto sarrado.
Usanço :Èi bèn couneigu pèr li pastre pèr si prouprieta vermifujo. Coume li genèpi es uno planto que sougno li plago e li macaduro.
Port : Erbo
Taio : 5 Ã 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 0,6 Ã 1 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 2200 Ã 3000 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Esboudèu
- Roucaio
- Pelouso
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco
Ref. sc. : Achillea nana L., 1753
Serento
Picea abies
Pinaceae
Àutri noum : Serénta, Sarento, Sourento, Serinte, Sùfi.
Noms en français : Epicéa, Épicéa commun.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé lou sapin fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio de la serento soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso, au contro de li dóu sap que soun tóuti dins lou meme plan coume un penche. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno pendoulon, alor qu'encò dóu sap, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho.
Usanço :I'a touto meno d'utilisacioun dóu bos segound sa qualita. La pegoulo (resino) èi di proun vulnerà ri. Foundudo, servié, à passa tèms, pèr sougna li tigno (J.-R. Fortoul). Li jóuini fueio soun manjadisso (ensalado, pèis), an lou goust de citroun.
Port : Aubre
Taio : 10 Ã 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Picea
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Picea abies (L.) H.Karst., 1881