Erbo-de-milo-fueio
Achillea millefolium
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Milo-fueio, Erbo-de-l'enreiaduro, Erbo-dóu-tai, Sauno-nas, Erbo-dóu-charpentié.
Noms en français : Achillée millefeuille, Millefeuille.
Descripcioun :L'erbo-de-milo-fueio, que se rescontro un pau d'en pertout, se recounèis eisa à si noumbróusi flour blanco vo roso e subretout à si fueio loungarudo, estrecho e di proun divisado.
Usanço :Ei couneigudo desempèi de milo an pèr ajuda à l'assanage di plago, majamen en caiant lou sang (l'erbo-de-l'enreiaduro, l'erbo-dóu-tai, lou sauno-nas...). Achille se n'en sarié servi pèr sougna si blessaduro. Au nostre, èi pulèu gaubejado contro l'ipertesuro e li proublèmo de circulacioun dóu sang.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3,5 à 5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Ribiero
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Achillea millefolium L., 1753
Ninfèio
Nymphaea alba
Nymphaeaceae
Àutri noum : Crespo-d'aigo, Erbo-d'infèr, Vié-malaut, Ninfo.
Noms en français : Nénuphar blanc, Grand Nénuphar.
Descripcioun :La ninfèio fai de gròssi fueio redouno escavado dóu coustat dóu pecou (aquéli de dessouto l'aigo soun mai primo). Se recounèis eisadamen peréu emé si gràndi flour blanco que li petalo de l'en dedins soun acabado pèr d'antèro.
Usanço :Se fai de farino emé lou rizoumo qu'èi riche en empés (d'amidoun). Desempièi Pline l'erbo-d'infèr èi recoumendado pèr empacha de benda. Se dis que li mounge n'en manjavon à l'age-mejan. Poudèn pensa que lou noum de vié-malaut vèn d'acò. Li flour ajudon à caga.
Port : Erbo
Taio : 0,5 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nymphaea
Famiho : Nymphaeaceae
Ordre : Nympheales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Aigo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Nymphaea alba L., 1753