Milo-fueio(-Ã -fueio-de-fenoui-de-mar)
Achillea crithmifolia
Asteraceae Compositae
Noms en français : Achillée à feuilles de criste marine, Achillée couvre-sol.
Descripcioun :Aquéu milo-fueio que fai de grà ndi coulounìo au sòu, trachis dins li mitan pulèu umide en ribo d'aigo e de camin. Se recounèis à si fueio peludo e grisoulasso, à si grà ndi enflourejado blanco-jaunasso e sa forto óudour. Flouris d'ouro à la primo, e tardié à l'autouno après li pluio.
Usanço :Es uno planto que nous vèn di Balkan. Se counèis pas d'usanço particuliero emai l'estùdi di fueio mostre d'interessanto prouprieta contro li baterìo .
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 Ã 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 Ã 7 cm
Flourido : Printèms
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Camin
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Éuropenco-Èst
Ref. sc. : Achillea crithmifolia Waldst. & Kit., 1802
Amelié
Prunus dulcis
Rosaceae
Àutri noum : Amendié, Ameié.
Nom en français : Amandier.
Descripcioun :Aubre bèn couneigu e eisa de recounèisse que siegue en flour, emé si fueio o sis amelo (amendo). Se saup pas toujour que l'amelié (l'amendié) nous vèn di relarg d'Iran e d'Afganistan via la Grèço. Li vièis aubre rèston longtèms en plaço e fan de pichot.
Usanço :Au nostre, lis amelo servon à adouba d'ùni sucrarié coume lou nougat, mai soun peréu requisto dins li plat sala. Sabès que lis amelo amaro soun empouisounanto e mourtelo que caupon d'acide cianidrico. L'òli d'amelo èi vertuouso pèr sarra li plago e contro l'inflamacioun. La ligno èi bono pèr l'ebenistarié.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb.,1967