Vióuleto-(savo)
Viola suavis
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette suave.
Descripcioun :Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quà si roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.
Usanço :Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 Ã 14 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sebisso
- Orle de bos
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819
(= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )
Paciènci(-à -cresto)
Rumex cristatus
Polygonaceae
Noms en français : Patience à crêtes, Rumex à crêtes.
Descripcioun :Aquesto paciènci es uno grando erbo di là rgi fueio en cor à la baso emé d'enflourejado longo e denso. Es uno planto que nous vèn di Balkan. Se recounèis bonodi si valvo tant larjo que longo (5 à 8 x 5 à 8 mm) e qu'an uno pichoto cresto.
Usanço :Li fueio de la paciènci-à -cresto soun acampado e manjado dins soun pais d'óurigino (Grèço, Sicilo, Turquìo...). Jouino, li fueio podon èstre manjado cruso, mai pu vièio, soun proun amaro e li fau faire bouli (poussible emé de la). Ramentan que faudrié pas trop n'en manja malodi l'acide óussali.
Port : Grando erbo
Taio : 0,6 Ã 1,2(2) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Camin
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino mediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Rumex cristatus DC., 1813