Vióuleto-(savo)
Viola suavis
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette suave.
Descripcioun :Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quà si roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.
Usanço :Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 Ã 14 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sebisso
- Orle de bos
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819
(= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )
Frisoun
Erodium malacoides
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïeto, Aguïo.
Noms en français : Bec-de-grue à feuilles de mauve, Bec-de-grue fausse-mauve.
Descripcioun :Aquéu frisoun, souvènti-fes bèn desplega sus lou sòu, èi pas proun grand. Se recounèis à si fueio que dounon d'èr à -n-aquésti de la mauvo, e à si pichòti flour pourpalo. La planto èi bourrihudo d'en pertout. Lou fru es en aguïeto pounchudo ço qu'à douna lou noum generi. A maturita, coume pèr tóuti lis Erodium li cinq carpello se viron en tiro-tap. Ei d'aqui que vèn lou noum de frisoun. I'agrado lis escoumbre, li camin e lis óuriero de champ.
Usanço :Li fueio soun manjadisso cruso o cuecho. Pamens sabèn pas se soun bèn goustouso.
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 800 m
Aparado : Noun
Óutobre à jun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Erodium malacoides (L.) L'Hér., 1789