Vióuleto-(savo)
Viola suavis
Violaceae
Autre noum : Vióuleto-fèro.
Nom en français : Violette suave.
Descripcioun :Aquesto vióuleto trachis dins li sebisso e lis orle de bos. Coume Viola odorata, fai de fiéu (estouloun) que couron sus lou sòu, si fueio soun quàsi roundouno e sènt qu'embaumo. Se destrìo d'aquesto radiero bonodi sis estipulo larjo emé de franjo que podon faire fin qu'un mm (fotò). Pòu i'agué de bastard emé V. alba, que trachis pulèu dins li blachiero, e V. odorata.
Usanço :Li fueio se manjon en ensalado o peréu bouta dins la soupo. Dins vòsti pastissarié poudès i'apoundre li flour que soun poulideto. Li vióuleto soun vertuouso contro lis enfecioun e li destourbo respiratiéu. Lis erbouristo se n'en servon pèr sougna tout un fube de malautié.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viola
Famiho : Violaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 14 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1200 m
Aparado : Noun
Febrié à abriéu
Liò : Sebisso
- Orle de bos
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Sud
Ref. sc. : Viola suavis M.Bieb., 1819
(= Viola odorata subsp. suavis (M.Bieb.) Nyman, 1870 )
Cèdre-de-l'Atlas
Cedrus atlantica
Pinaceae
Nom en français : Cèdre de l'Atlas.
Descripcioun :Aquéu cèdre es esta planta au nostre pèr lou rebouscage e s'èi naturalisa (coume pèr eisèmple dins Leberoun). Se destrìo de soun cousin, lou cèdre-dóu-Liban, mens coumun dins la naturo, emé si jóuini ramo peludo e si pigno un pau mai pichoto un cop maduro (< 8 cm).
Usanço :S'emplego en essènci. Èi bon pèr la circulacioun dóu sang e dis imour (linfo), pèr leva li graisso dóu cors e pèr ajuda à alena.
Port : Aubre
Taio : 10 à 40 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cedrus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 1100 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Plantado de cèdre
- Bos clar
- Tepiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Africo-Nord
Ref. sc. : Cedrus atlantica (Manetti ex Endl.) Carrière, 1855