Varaire
Veratrum album
Melanthiaceae
Àutri noum : Veraire, Avarai, Avaraire, Petaire.
Noms en français : Vératre blanc, Hellébore blanc.
Descripcioun :Lou varaire trachis dins li pesquié e li melounié de mountagno. Es uno grando erbo, forto, emé de grà ndi fueio alterno senso pecou. L'enflourejado en grapo sarrado èi coumpausado de flour blanquinouso mens o mai verdo, emé la baso di tepalo pu sourno. Se sias un "gencianaire", avisas vous de lou pas counfoundre emé la genciano que li fueio se sèmblon proun.
Usanço :Lou varaire es uno planto mourtalo de la racino i grano. Parié qu'Alessandre-lou-Grand fuguè empouisouna em'acò. Paraliso l'esistème nervous, aro se n'en servon soulamen en oumeoupatìo. Emé li racino s'adoubo uno poutingo bono contro li niero o à utri bestiouno.
Port : Grando erbo
Taio : 50 Ã 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veratrum
Famiho : Melanthiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Mèfi !
Juliet à avoust
Liò : Pesquié
- Bos clar
- Melounié
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Veratrum album L., 1753
Segue
Secale cereale
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Sege, Segle (o), Assege, Bla, Anouno.
Nom en français : Seigle.
Descripcioun :La (lou) segue se destrìo dóu blad bonodi sa longo barbo. La planto èi verdalo, sènso péu emé uno lengueto courteto.
Usanço :La segue se samenavo en mountagno pèr lou pan, e souvènt èro apela bla (blad d'assegue à la Bolline LMT, p. 219). E. Bion de Barvenc (06) raconto : "Lou me d'òutoubre, quouro piaian à Noùtes, traian li tartiflos, e pi semenaian la segle darier. La toucaian plus finte l'estiou, à la fi juilet. Alor, missounaian, faian de cavales. La missounaian ma voulam [...]. La segle, es mai stencho, lou bla, es mai bel, mai gros. (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 71.
Port : Grando erbo
Taio : 60 Ã 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Secale
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Tribu : Triticeae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 Ã 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 700 Ã 2000 m
Aparado : Noun
Mai à juilet
Liò : Culturo
- Ermas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Cèntre-Asìo
Ref. sc. : Secale cereale L., 1753