Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Paciènci-di-mouine
Rumex patientia
Polygonaceae
Àutri noum : Fueio-aigro, Paciènci.
Noms en français : Oseille-épinard, Patience des moines.
Descripcioun :La paciènci-di-mouine, o peréu noumado fueio-aigro, s'atrobo pu gaire, alor qu'èro proun cultivado à passa tèms. Trachis en group proche d'oustau o dins d'ùnis ermas. Se recounèis à si gràndi fueio en lanço, en couor à la baso e pounchudo. L'enflourejado èi fournido, pourtado pèr de ramo drecho.
Usanço :La paciènci es uno planto que s'adoubo en tian o en meleto coume d'espinarc-fèr o sangàri. Pamens fau pas trop n'en manja malodi l'acide óussali. La racino èi vertuouso contro li mau de péu (en emplastre), recouneigudo coume tounico e contro lou quiéu tapa.
Port : Grando erbo
Taio : 0,6 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 4 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
- Routo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropo-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Rumex patientia L., 1753