Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 Ã 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Angelico-de-mountagno
Molopospermum peloponnesiacum
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Moloposperme du Péloponnèse, Couscouil.
Descripcioun :L'angelico-de-mountagno es uno erbo renadivo forto, pulèu raro au nostre, que trachis dins li roucas, roucaio, gros esboudèu e peréu en ribo de gaudre. Se recounèis à si fueio que sèmblon li de la cigudo, à soun óudour de punaise e si cambo boutisso. Li fru de 8 à 10 mm soun cubert de cinq costo alado.
Usanço :Dins li Pirenèu li pecou se manjon en ensalado coume d'à pi. Pamens la fau pas acampa que la planto es aparado categourìo LC, valènt à dire soucit minour.
Port : Erbo
Taio : 1 Ã 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Molopospermum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 10 Ã 20 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 200 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Roucas fres
- Ribo de gaudre
- Pendis roucaious
- Orle de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Molopospermum peloponnesiacum (L.) W.D.J.Koch