Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Erbo-de-bou
Dysphania botrys
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Erbo-di-tigno, Seniscle-óudourous, Erbo-dóu-cor.
Noms en français : Ansérine botryde, Chénopode à grappes.
Descripcioun :L'erbo-de-bou o peréu di-tigno trachis dins li limas de ribiero, lis escoumbre o lis ermas. Es uno planto que fai de pichòti flour en boulo e que se recounèis subretout qu'èi di proun pegouso (planto glandulouso) emé uno forto óudour. Pèr d'ùni empèsto (erbo-de-bou), alor que pèr d'autre l'óudour es agradivo (seniscle-óudourous).
Usanço :La planto èi manjadisso e poudès vous n'en servi coume sabourun. D'après soun noum, devié servi contro li tigno. Cazin dins soun Traité des plantes médicinales, 1868, raporto d'ùni prouprieta, subretout contro lou tussi (espetouranto).
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Dysphania
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado : Noun
Jun à óutobre
Liò : Limas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Dysphania botrys (L.) Mosyakin & Clemants, 2002
(= Chenopodium botrys L., 1753 )