Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768
Ourtigo-blanco
Lamium album
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-de-la-rato, Erbo-de-la-ratello.
Noms en français : Lamier blanc, Ortie blanche.
Descripcioun :L'ourtigo-blanco es uno planto couneigudo mai pas gaire coumuno au nostre que trachis dins li relarg un pau umide e fres. Èi la fueio que douno d'èr à la de l'ourtigo, pamens la planto poun pas. Se recounèis eisadamen à si flour blanco, tacado de jauno davans e pelouso emé lis antèro dis estamino negro.
Usanço :Èi proun vertuouso majamen contro li criso de gouto e ajudo adounc à elimina l'acide urico (flour). Èi peréu bono contro lou tussi (mucilage), lou prusi e èi tambèn emplegado coume vulneràri pèr la vulvo e la pacholo. Acampa li flour e li faire seca pièi se n'en servi coume tisano.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Orle de bos
- Sebisso
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lamium album L., 1753