Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Granitort(-de-Virginìo)
Lepidium virginicum
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Passerage de Virginie.
Descripcioun :Lou granitort-de-Virginìo es uno planto raro au nostre que trachis en ribo de ribiero e que se pòu trouba pèr aqui dins lis escoumbre. A un port proun ramifica coume lis àutri granitort. Poudèn vèire dos meno de fueio, li basalo mai largo e li de la cambo denticulado. Se destrìo de la meno proche Lepidium densiflorum que si petalo soun mai long (1,5 à 2 mm en liogo de < 1mm) e pu grand que li sepalo (fotò) ; en mai d'acò se vèi, emé uno bono lùpi, de péu dessubre. Li siliculo soun quàsi roundo.
Usanço :Es uno marrido erbo is Americo qu'èi manjadisso en ensalado o cuecho. Li grano podon servi à la plaço dóu pebre.
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Lepidium
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lepidium virginicum L., 1753