Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Aubre-di-cacalauso
Gleditsia triacanthos
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Févier d'Amérique, Carouge à miel.
Descripcioun :Aubre que pòu èstre proun grand (mai de 10 m), emé de fueio forco retaiado en fueioun di pichot. Fai d'espinasso de la grosso sus lou pege e li branco. A l'autouno porto de gròssi dòusso rouginasso e proun largo.
Usanço :L'aubre-di-cacalauso nous vèn dóu Canada. Si loungàssis espino servien pèr tira li cacalauso cuecho de soun cruvèu, d'aqui que vèn lou noum (TdF). Li fueio, richo en prouteïno soun bono à douna i bèsti. En Africo dóu miejour emplegon la poupo dóu fru pèr sougna d'ùni proublèmo de póumoun.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Gleditsia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Gleditsia triacanthos L., 1753