Empeganto(-de-Vau-Cluso)
Silene paradoxa
Caryophyllaceae
Àutri noum : Atrapo-mousco, Aganto-mousco.
Nom en français : Silène paradoxale.
Descripcioun :Aquesto empeganto trachis dins li colo e li basso mountagno quà si soulamen dins la Vau-Cluso. I'agrado li tepiero seco, li bos clar e li roucaio. Es uno planto di proun pegouso en aut emé forço entre-nous (de 7 à 15, un poun que la destrìo de Silene italica que ié sèmblo proun). Tambèn i'a ges de péu sus li fueio nimai dessouto e soulamen sus li bord au contro de l'empeganto coumuno.
Usanço :Tant se poudrié que li jóuini fueio siguèsson manjadisso coume d'ùnis empeganto.
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 70 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Silene
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto pegouso
Jun à setèmbre
Liò : Bos clar
- Tepiero seco
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnardo
Ref. sc. : Silene paradoxa L., 1753
Grand-mi
Sorghum bicolor
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Sorgho, Sorgho bicolore.
Descripcioun :Lou grand-mi es uno planto de culturo que se vèi de mai en mai qu'a pas de besoun d'arousage. Se pòu rescountra peréu en deforo di champ, coume dins lis escoumbre (fotò). Se recounèis eisa en fru emé si poulit gran di dos coulour. Es uno erbo bèn grando emé sis enflourejado masclo (o esterlo) en aut e ermafroudito en bas.
Usanço :Lou grand-mi a coume óurigino l'Etioupìo d'ounte s'es espandi dins touto l'Africo. Lou gran se pòu manja coume lou ris o en farino. La planto, pas trop jouino, se mastego coume la cano-à -sucre. D'efèt s'atrobo un glucoside forço empouisounant (que douno d'acide cianidrique) avans que la planto agué fa sa flour.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sorghum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sorghum bicolor (L.) Moench, 1794