Saniclo
Sanicula europaea
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Saniclet.
Noms en français : Sanicle, Herbe de Saint-Laurent.
Descripcioun :La saniclo trachis dins li relarg umide, bos fre e ribo de ribiero, subretout dins lis Aup marino. Autre-part èi gaire coumuno. La planto a ges de péu e se recounèis à si noumbróusi fueio basalo que dounon d'èr à li di ranouncle. Li flour, blanco o un pau roso, fan de brout (oumbellulo). Lou fru porton d'aguioun croucu.
Usanço :La saniclo es uno planto vertuouso contro li bruladuro (s'apelo peréu l'erbo-de-sant-Laurèns, martire crema pèr li Rouman au siècle IIIen), li plago, li moureno e lis enflamacioun de la pèu. Èi tambèn bono contro la cagagno e li saunamen de l'estoumac. Li saniculosido ajudon à lucha contro lou raumas.
Port : Grando erbo
Taio : 20 Ã 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sanicula
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 Ã 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Sanicula europaea L., 1753
Amelié
Prunus dulcis
Rosaceae
Àutri noum : Amendié, Ameié.
Nom en français : Amandier.
Descripcioun :Aubre bèn couneigu e eisa de recounèisse que siegue en flour, emé si fueio o sis amelo (amendo). Se saup pas toujour que l'amelié (l'amendié) nous vèn di relarg d'Iran e d'Afganistan via la Grèço. Li vièis aubre rèston longtèms en plaço e fan de pichot.
Usanço :Au nostre, lis amelo servon à adouba d'ùni sucrarié coume lou nougat, mai soun peréu requisto dins li plat sala. Sabès que lis amelo amaro soun empouisounanto e mourtelo que caupon d'acide cianidrico. L'òli d'amelo èi vertuouso pèr sarra li plago e contro l'inflamacioun. La ligno èi bono pèr l'ebenistarié.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb.,1967