Saniclo
Sanicula europaea
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Saniclet.
Noms en français : Sanicle, Herbe de Saint-Laurent.
Descripcioun :La saniclo trachis dins li relarg umide, bos fre e ribo de ribiero, subretout dins lis Aup marino. Autre-part èi gaire coumuno. La planto a ges de péu e se recounèis à si noumbróusi fueio basalo que dounon d'èr à li di ranouncle. Li flour, blanco o un pau roso, fan de brout (oumbellulo). Lou fru porton d'aguioun croucu.
Usanço :La saniclo es uno planto vertuouso contro li bruladuro (s'apelo peréu l'erbo-de-sant-Laurèns, martire crema pèr li Rouman au siècle IIIen), li plago, li moureno e lis enflamacioun de la pèu. Èi tambèn bono contro la cagagno e li saunamen de l'estoumac. Li saniculosido ajudon à lucha contro lou raumas.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sanicula
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Sanicula europaea L., 1753
Tè
Anthyllis vulneraria subsp. alpestris
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Galasset, Galassoun, Jalassoun.
Nom en français : Anthyllide alpestre.
Descripcioun :Aquéu tè s'adrobo dins li pelouso aupenco ounte trachis en mato. Li fueio basalo (mai pas aquéli de bas de cambo) an quàsi tóuti qu'un soulet fueioun, au contro dis àutri subsp. (fotò).
Usanço :Li meno de tè soun couneigudo en Éuroupo pèr sougna li plago, macaduro, bruladuro emai li proublèmo de pèu coume la raumido. Au nostre lou tè es acampa coume purgatiéu contro lou quiéu tapa e coume depurativo (P. Lieutaghi, op.cit. p. 80). Li jóuini fueio soun manjado cuecho en Bousnìo (F. Couplan, op.cit. p. 207).
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anthyllis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1800 à 2800 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupenco
Ref. sc. : Anthyllis vulneraria subsp. alpestris (Kit.) Asch. & Graebn., 1908