Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Verounico(-pichot-chaine)
Veronica teucrium
Plantaginaceae Scrophulariaceae
Nom en français : Véronique germandrée.
Descripcioun :Aquesto verounico trachis dins li tepiero un pau umido sus cauquié. Es uno meno proche de Veronica orsiniana que vèn mai dins li relarg secarous. La fueio douno d'èr à la dóu pichot-chaine ; soun, sus li ramo esterlo, un pau pu grando que pèr Veronica orsiniana (> 2 cm au liogo de < 2 cm). Peréu, aquèsti ramo esterlo porton 5 à 6 paréu de fueio eici, en liogo de 1 à 2. Poudèn apoundre, tambèn, que Veronica orsiniana reballo mens au sòu (< 25 % de la loungour sènso li flour).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto, escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Veronica
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 9 à 14 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso umido
- Faio
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Veronica teucrium L., 1762
(= Veronica austriaca subsp. teucrium (L.) D.A.Webb, 1972 )