Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Flècho-d'aigo
Sagittaria sagittifolia
Alismataceae
Noms en français : Sagittaire, Flèche-d'eau.
Descripcioun :La flècho-d'aigo es uno planto proun raro au nostre au contro de l'uba de l'Éuropo. Trachis dins quàuqui relarg bagna de Prouvènço dóu couchant. Es uno planto eisado de recounèisse emé si fueio en flècho ; soun li fueio dins l'èr. Fai peréu de fueio longo en riban que pousson dins l'aigo (fueio primàri). Li flour soun poulideto, femello en bas e masclo en aut de l'enflourejado.
Usanço :Lou rizoumo èi manjadis (crus o cue), s'acampo à l'autouno (mai pas encò nostre que n'i'a gaire !). Dins d'ùni païs s'en fai de galeto emé la feculo. Lis indian d'Americo quichavon li rizoumo fres emé d'aigo e piéi criblavon tout acò pèr leva li fibro.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60(150) cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sagittaria
Famiho : Alismataceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Aigo
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Sagittaria sagittifolia L., 1753