Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sà uvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 Ã 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 Ã 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Mi-menut
Panicum miliaceum subsp. ruderale
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Mi-blanc, Pichot-mi, Mi, Panisso.
Noms en français : Millet, Millet d'Inde.
Descripcioun :Aquest mi-menut "fèr" trachis dins li champ cultiva e en ribo d'aigo. Soun enflourejado èi clinado e porto de "gròssis" espigueto (en couparesoun emé lou mi-prim) de 4 à 5,5 mm . Li guèno di fueio soun peréu proun pelouso. Au contro de la meno cultivado, subsp. miliaceum, pèr la fèro, lis espigueto toumbon rapidamen e rèston pas pourtado pèr la planto.
Usanço :Lou mi-menut "fèr" sèmblo d'óurigino recènto que vendrié dóu mi-nenut cultiva que sarrié retourna vers uno formo pu sóuvajo. De tout segur li grano soun manjadisso, es uno planto interessanto d'un poun de vist dieteti.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 Ã 1,2 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Panicum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 20 Ã 30 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 400 m
Aparado : Noun
Juliet à óutobre
Liò : Champ
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo
Ref. sc. : Panicum miliaceum subsp. ruderale (Kitag.) Tzvelev, 1968