Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sà uvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 Ã 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 Ã 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Luserno(-trouncado)
Medicago truncatula
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Luzerne tronquée.
Descripcioun :Aquelo luserno que s'estiro au sòu vèn bèn dins lis ermas e li camin. Èi coumuno mai pas trop couneigudo estènt proun proche de Medicago littoralis. Se destrìo d'elo qu'a de fru mai gros (4 à 7 mm de diam.), de pecou pu courtet e èi mens peludo. Sus li barrihet i'a de pouncho un pau longo mai que soun pas croucudo, soun un pau pelous mai pas gaire. Regardas peréu que i'ague uno arèsto sus li pecou (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquéu Medicago. Ei poussible que siegue proche de Medicago sativa. Fau saupre que li grano d'aquéu d'aqui soun empouisounanto que caupon de canavarine.
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Medicago
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 Ã 8 mm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mars à jun
Liò : Ermas
- Tepiero seco
- Trepadou
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Medicago truncatula Gaertn., 1791
(= Medicago tribuloides Desr., 1792 )