Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sà uvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 Ã 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 Ã 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Reboulo(-di-fueio-despariero)
Galium anisophyllon
Rubiaceae
Nom en français : Gaillet à feuilles inégales.
Descripcioun :Aquesto reboulo renadivo trachis en tepiero dins li pelouso roucaiouso e lis esboudèu de mountagno. Se recounèis majamen à si fueio un pau estrecho, verticillado pèr 5 à 7, emé d'ùni mens longo. En auto mountagno èi poussible de s'engana emé la reboulo-di-gròssi-grano, Galium megalospermum, que trachis dins li mémi relarg ; pamens aquesto èi mai pichoto, emé de fueio pu larjo e courto, e a de flour pu jaunasso emé de fru que retoumbon.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 3 Ã 20 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 Ã 2800 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Esboudèu
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Euroupenco
Ref. sc. : Galium anisophyllon Vill., 1779