Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Reviro-pastour
Astragalus sempervirens subsp. sempervirens
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Astragale aristé, Astragale toujours vert.
Descripcioun :Lou reviro-pastour trachis sus li pendis roucaious de mountagno. Avisas-vous de pas vous asseta dessubre que fai de couissin forço pougnènt. Soun li rachis lignous que soubron di fueio que fan aquésti pougnoun. La subsp. sempervirens èi cuberto de long péu blanc (subretout sus lou "calice") de mai de 1,5 mm e fai de flour pulèu grosso (15 à 18 mm).
Usanço :"Lou reviro-pastour, las fiés lou manjon dins la nèu, quand es imou, bagna, ou strepien, las nourrishe bèn" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 58).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Astragalus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 18 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Tepiero roucaiouso
- Esboudèu
- Limas de ribiero
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Éuropenco
Ref. sc. : Astragalus sempervirens subsp. sempervirens Lam., 1783