Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756
Erbo-batudo
Phlomis herba-venti
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Sà uvi-bouscasso, Sà uvio-sóuvajo, Sà uvio-blanc.
Noms en français : Herbe aux vent, Phlomis Herbe au vent.
Descripcioun :L'erbo-batudo trachis en mato dins lis ermas e en ribo de camin. Es uno planto proun ramificado que fai de poulìdi flour roso en verticillo. Li fueio e li bratèio soun en lanço, dentado e bourrihudo. La labro de dessus di flour, coume tóuti li Phlomis es en casco.
Usanço :La planto èi vertuouso contro li plago e li macaduro (vulnerà ri). De prouprieta anti-enflamativo e anti-óussidanto soun couneigudo. Dins d'ùni relarg se metié en deforo dis oustau pèr aganta li mousco (F. Couplan, op.cit. p. 369).
Port : Erbo
Taio : 20 Ã 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phlomis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,5 Ã 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Ermas
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Phlomis herba-venti L., 1753