Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756
Maussible
Helleborus foetidus
Ranunculaceae
Àutri noum : Braio-de-loup, Erbo-dóu-fiò, Cist, Pisso-can, Marsiblo.
Noms en français : Hellébore fétide, Pied de griffon.
Descripcioun :Planto que flouris d'ouro à la fin de l'ivèr. Fai de meno de cascavèu emé de bord vióulet (fotò), soun li sepalo. Li fueio soun forço retaiado.
Usanço :Lou maussible à l'age-mejan èro emplega pèr lucha contro la foulié. E i'a pas gaire pèr sougna li bèsti gasta pèr de vipèro. Siegue en fretant la pèu emé li fueio, siegue en faguènt un "setoun" : la cambo o la racino de maussible èi rintrado souto la pèu pèr faire uno poustèmo que tiro lou mau (O. Madon).
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Helleborus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Helleborus foetidus L., 1753