Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Rumex cristatus & Iris foetidissima

fotò
fotò
Paciènci(-à-cresto)

Rumex cristatus

Polygonaceae

Noms en français : Patience à crêtes, Rumex à crêtes.

Descripcioun :
Aquesto paciènci es uno grando erbo di làrgi fueio en cor à la baso emé d'enflourejado longo e denso. Es uno planto que nous vèn di Balkan. Se recounèis bonodi si valvo tant larjo que longo (5 à 8 x 5 à 8 mm) e qu'an uno pichoto cresto.

Usanço :
Li fueio de la paciènci-à-cresto soun acampado e manjado dins soun pais d'óurigino (Grèço, Sicilo, Turquìo...). Jouino, li fueio podon èstre manjado cruso, mai pu vièio, soun proun amaro e li fau faire bouli (poussible emé de la). Ramentan que faudrié pas trop n'en manja malodi l'acide óussali.

Port : Grando erbo
Taio : 0,6 à 1,2(2) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae


Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Ribiero - Ermas - Camin
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino mediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Rumex cristatus DC., 1813

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour :
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Rumex cristatus & Iris foetidissima

C
C
RRR
C
RR
ges
ges
ges

Coumpara Paciènci(-à-cresto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò