Erbo-di-judiéu
Reseda luteola
Resedaceae
Àutri noum : Erbo-di-jusiòu, Gaudo, Erbo-jauno, Erbo-dóu-jasiòu.
Noms en français : Réséda des teinturiers, Gaude.
Descripcioun :L'erbo-di-jusiòu, que se dis peréu la gaudo, èi pu tant coumuno qu'à passa tèms. Trachis majamen proche d'oustau e en ribo de camin. Se recounèis à si lònguis enflourejado e à si fueio entièro e sarrado sus la tijo.
Usanço :Servié à passa tèms pèr tencha de jaune li teissu. Après 1395, li jusiéu, forobandi de Franço, s'acampon dins li vilo de la Coumtat papalo. Se soun apara, an pamens proun d'óubligacioun, coume aquelo de viéure dins li "carriero" e de pourta un capèu jaune.
Port : Erbo
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico :
Gènre : Reseda
Famiho : Resedaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Esboudèu
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Reseda luteola L., 1753
Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753