Rais-fort
Raphanus sativus
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Reifort, Reifouert, Ravanet, Rifouort, Raifouort.
Nom en français : Radis cultivé.
Descripcioun :Lou rais-fort es uno planto bèn couneigudo qu'èi cultivado desempièi de tèms (-4000 an) ; nous vèn de Mesoupoutamìo. S'atrovo dins d'ancian champ cultiva e d'aqui d'eila. Lou metèn eici pèr moustra la diferènci emé la ravanello qu'es un ravanet fèr que se vèi peréu dins li culturo (R. raphanistrum subsp. raphanistrum). La diferènci s'atrovo dins la taio di silico proun larjo, e dins la coulour di flour pas jamai jauno (blanco o souvènt roso).
Usanço :Sabès que li racino soun goustouso bèn fresco, mai, de segur tout se pòu manja dins lou rais-fort. Li grano fan un bon sabourun. Se fasié béure de jus de reifouort is enfant qu'avien la caraco (coucoulucho).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estieu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Culturo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino euromediterrano
Ref. sc. : Raphanus sativus L., 1753
(= Raphanus raphanistrum subsp. sativus )
Pòrri-fèr
Allium polyanthum
Amaryllidaceae Alliaceae
Autre noum : Porre-fèr.
Noms en français : Poireau des vignes, Ail à fleurs nombreuses.
Descripcioun :Lou pòrri-fèr se vèi souvènt d'aqui d'eila pèr camin, dins li vigno e lis ermas. Se recounèis à si boulo de flour roso salo e à sis estamino que sorton gaire. I'a de 8 à 40 veno à la cabosso.
Usanço :Èi di proun acampa à la fin de l'ivèr avans la flourido. Lou pòrri-fèr èi goustous crus o cue en liéume e meiour que li dóu negòci, evidentamen subretout lou blanc. Li racino sèrvon pèr sougna li plago e li pougnaduro de la tavaniho e di serp (siegue fretado, siegue en maceracioun dins l'aigo - P. Lieutaghi, op.cit. p. 438). Tambèn pèr ajuda à faire sourti lou nourrimen (o placenta) encò li cabro e fedo, se dounavo uno tisano de pòrri (Ibid.).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Ermas
- Camin
- Champ
- Vignarés
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Allium polyanthum Schult. & Schult.f., 1830
(= Allium porrum subsp. polyanthum (Schult. & Schult.f.) Jauzein & J.M.Tison = Allium ampeloprasum subsp. polyanthum, 1990 (Schult. & Schult.f.) O.Bolòs, Vigo, Masalles & Ninot )