Pirastre
Pyrus communis subsp. pyraster
Rosaceae
Àutri noum : Perussié, Perussias, Perierado, Perarado, Pruchié.
Nom en français : Poirier sauvage.
Descripcioun :Lou pirastre trachis dins li bos fres, lis ermas e li baragno. Es un pichot aubret que se recounèis à si fueio. Lou fau pas counfoundre emé soun cousin lou perié-bouscas, Pyrus spinosa. Aquéu a de fueio mens largo e un pecoui de fueio mens long e meme amé lou poumié-bouissaren, Malus sylvestris. Pèr aquest darrié, s'atrovo soulamen de 3 à 7 paréu de nèrvi sus si pu grà ndi fueio (7 à 15 pèr li perié).
Usanço :Servié pèr enserta, èi pèr acò que s'atrovo dins li baragno. Li fru, apela prus bouscas, soun talamen acre e dur qu'es impoussible de li manja. Li fau acampa blet e li faire couire pèr la counfituro. Li fueio soun diuretico.
Port : Aubret
Taio : 1 Ã 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pyrus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Ermas
- Bos fres
- Baragno
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Pyrus communis subsp. pyraster (L.) Ehrh., 1780
(= Pyrus pyraster (L.) Du Roi, 1772 )
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 Ã 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 Ã 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753