Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786
Azalèio
Kalmia procumbens
Ericaceae
Nom en français : Azalée couchée.
Descripcioun :L'azalèio dóu gènre Kalmia, èi la souleto azalèio fèro que trachis au nostre. Vèn sus siliço dins li champino e li cresten venta d'auto mountagno. Rebalo au sòu en fourmant de tepiero tihouso e lignouso. Li flour, roso, sorton au desneva.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Fau saupre que lis azalèio, coume proun d'Ericaceae, soun empouisounanto que caupon d'acetilandromedol, meme dins lou neitar di flour. Kalmia latifolia, proche, es utilisa en oumeoupatìo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 1 à 4 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Kalmia
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1800 à 2800 m
Aparado :
Vo
Remarco :
Jun à setèmbre
Liò : Champino
- Cresten ventous
- Tourbo
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Bourelao
Ref. sc. : Kalmia procumbens (L.) Gift, Kron & P.F.Stevens ex Galasso, Banfi & F.Conti, 2005
(= Azalea procumbens L., 1753 = Loiseleuria procumbens (L.) Desv., 1813 )