Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afà tou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afà tous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afà tous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afà tous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786
Roubisso(-d'estiéu)
Adonis aestivalis
Ranunculaceae
Nom en français : Adonis d'été.
Descripcioun :Aquesto roubisso èi pas tant coumuno que sa cousino, Adonis annua. Se rescontro dins li meissoun dins li relarg un pau mountagnous de Prouvènço. La flour es un pau mai larjo, de coulour aranjo emé de petalo pu longo. La diferènci majo s'atrobo dins lis akène qu'an de cresto angulouso.
Usanço :Coume tóuti li Ranunculaceae, es uno planto empouisounanto que caup de glucoside (adonidoside, adoniverdoside) que douno de proublèmo digestiéu, cardia e renau e podon peréu douna la mort emé arèst respiratiéu.
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Adonis
Famiho : Ranunculaceae
Coulour de la flour :
Aranjado
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 Ã 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Mai à juliet
Liò : Champ
- Meissoun
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Centre-Ouèst
Ref. sc. : Adonis aestivalis L., 1762