Peloto-de-mar
Posidonia oceanica
Posidoniaceae
Autre noum : Grame-de-mar.
Nom en français : Posidonie.
Descripcioun :Lou grame-de-mar s'amoulouno en ribo de mar. Se pòu retrouba peréu en peloto un cop bourroulado pèr lou vènt. Es uno planto marino que fai de grands "erbié" bonodi soun rizoumo espès. Li fueio, en riban, soun larjo de 6 à 15 mm. L'enflourejado èi pourtado pèr un pecou de 10 à 25 cm e fai uno espigo caupudo dins dos fueio bratealo. La flour di 3 estamino e/o emé un ouvàri èi dins uno espato. Au fru ié dison l'óulivo de mar.
Usanço :Es uno planto proutegido forço impourtanto pèr la counservacioun de la bioudiversita marino.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Posidonia
Famiho : Posidoniaceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 5 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : -40 à 0 m
Aparado :
Vo
Setèmbre à nouvèmbre
Liò : Aigo
- Mar
Estànci : Termoumediterran
Couroulougi : Mediterrano
Ref. sc. : Posidonia oceanica (L.) Delile, 1813
Acinié
Crataegus monogyna
Rosaceae
Àutri noum : Acinas, Aubrespin, Poumetié, Peretié, Peto-fouirié.
Noms en français : Aubépine à un style, Bois de mai.
Descripcioun :L'acinié fai proun de flour blanco à la primo, pièi porto de pichot fru rouge, lis acino vo poumeto.
Usanço :Li flour e li fru soun vertuouso contro l'ipertesuro e pèr lou bato-cor : "La flour, n'i'a que n'en prenon pèr faire toumba la tensioun" (P. Pavon in O. Madon, op.cit. p. 58). Faire uno tisano emé un cuié de flour secado pèr tasso. Èi peréu uno planto sedativo : "Se metié dins lou biberoun deis enfant quand èron pichounet pèr li faire dourmi" (M. Duplan Ibid.)."Dins lou tèms, sis ensertavon sus leis acinié de peros, de gnèspous [...] nautre l'avèn agu fa. O, o, sus lei bouishoun, lou gnespoulié prenié bèn aqui, [...] la souleto cauvo es que mounto pas aut" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).
Port : Aubret
Taio : 1 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Crataegus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Abriéu à Juliet
Liò : Roucaio
- Sebisso
- Relarg à jóuinis aubret
- Óuriero de bos
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Crataegus monogyna Jacq., 1775