Erbo-de-cinq-costo
Plantago lanceolata
Plantaginaceae
Àutri noum : Coua-de-gàrri, Co-de-rat, Auriho-d'ase, Auriho-de-lèbre, Lengo-de-cat.
Nom en français : Plantain lancéolé.
Descripcioun :L'erbo-di-cinq-costo es uno planto di proun couneigudo que porto forço noum en raport emé la formo de si fueio o de soun enflourejado : coua-de-gàrri etc. Se vèi un pau d'en pertout dins li sòu prefouns.
Usanço :La coua-de-gàrri s'emplego contro "lei picuro d’abéio, de vèspo, meme de cabrian ; prenès lei fueio de plantain, lei fretas bèn, leis escrasas bèn e lei fretas sus la picuro (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Tambèn èi tradiciounalamen utilisado contro li mau de gorjo (gargarisme), li blessaduro e macaduro (emplastro) e lou quiéu tapa (emé li grano coume la grano-de-niero, Plantago afra. Se manjo peréu cuecho coume d'espinarc.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à óutobre
Liò : Prado
- Relarg à jóuinis aubret
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Plantago lanceolata L., 1753
Gripo-ome
Smilax aspera
Smilacaceae Liliaceae
Àutri noum : Gros-grame, Sarsapariho, Arrapo-ome, Tiragasso, Grame-gavouat.
Nom en français : Salsepareille.
Descripcioun :Grando planto escalanto coume uno liano e que s'enviróuto emé si vediho. A d'espino pounchudo, si fueio soun en formo de cor, duro, lusènto e persistènto. Fai de pichòti flour blanco e de fru rouge.
Usanço :Emé li flour se fai de liquour e peréu de tisano (R. Salle & J.-L. Domenge). Li racino soun vertuouso utilisado contro li mau d'os e de pèu, soun peréu bono pèr la circulacioun dóu sang. Li fru se manjon pas (soun un pau empouisounant -saponido-), e nimai li fueio aleva se sias un Schtroumpf. Pamens, parèis que li brout podon èstre manja coume d'espargo.
Port : Liano
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Smilax
Famiho : Smilacaceae
Famiho classico : Liliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Garrigo
- Baragno
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Smilax aspera L., 1753