Fenoui-de-porc
Peucedanum officinale
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Peucédan officinal, Queue de pourceau.
Descripcioun :Lou fenoui-de-porc es uno grando erbo renadivo que trachis sus li bord de champ, lis ermas e li bos clar ; flouris à la fin de l'estiéu. La cambo èi pleno e sènso péu. Se recounèis majamen à si fueio en long, 5 à 7 cop divisado, e à si brout jauno de 17 à 35 rai. A uno óudour agradivo proche dóu fenoui, mai un pau diferènto.
Usanço :La racino seco èi couneigudo desempièi l'Age-mejan pèr apasima lis espaime. Fai pissa e lucho contro lou tussi e li fèbre. Pamens sèmblo pu gaire utilisado à l'ouro d'aro e avèn pas d'entresigne sus li biais de l'adouba.
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 Ã 1,4 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Peucedanum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 6 Ã 12 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1600 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Ermas
- Bos clar
- Roucaio
- Bord de champ
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Peucedanum officinale L., 1753
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 Ã 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768