Acètou(-di-dous-estile)
Oxyria digyna
Polygonaceae
Nom en français : Oxyria à deux styles.
Descripcioun :Aquest acétou d'auto mountagno trachis dins lis esboudèu séusous e àutri peireguié. D'un poun de vist boutani fai pas parti dóu gènre Rumex qu'a dous estile en liogo de tres. Douno, pamens, proun d'èr à l'eigreto-fèro, Rumex scutatus mai se n'en destrìo majamen bonodi si fueio en formo de ren e pas astado.
Usanço :Coume lis àutris eigreto, dèu èstre manjadis, pamens avèn pas d'entresigne segur.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Oxyria
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 2200 à 3000 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Esboudèu
- Roucas
- Peireguié
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Oxyria digyna (L.) Hill, 1768
Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )