Crousadello(-articulado)
Oxalis articulata
Oxalidaceae
Noms en français : Oxalis articulée, Oxalide articulée.
Descripcioun :Planto renadivo, basso en mato. Se recounèis à si flour roujo que vènon d'ouro à la primo e à si fueio tipico di tres fuioun que dounon d'èr à un tréulet bastard e bourrihudo di dous coustat. Nous vèn d'Americo dóu miejour (Brasil) pèr pimpa li jardin.
Usanço :Li crousadello, coume lou pan-de-cougiéu, Oxalis acetosella, dounon un goust acidula au manja. Poudès n'en garni vosto ensalado o vòsti soupo. Pamens fau pas trop n'en prendre malodi l'acide óussali qu'èi pas bon pèr li ren.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Oxalis
Famiho : Oxalidaceae
Ordre : Oxalidales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 8 à 18 mm
Flourido : Printèms
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Janvié à Decèmbre
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Oxalis articulata L., 1753
Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )