Damisello
Orchis olbiensis
Orchidaceae
Nom en français : Orchis d'Hyères.
Descripcioun :La damisello es un Orchis pulèu pichot que trachis dins li garrigo e li tepiero seco de nòsti colo. Fai ges de casque e se recounèis à sa labreto di tres partido e subretout à soun long esperoun que fai mai qu'un cop e meje la labreto (au contro de Orchis mascula). Lou noum sèmblo veni de la flour finamen tacado. Coumpara emé l'erbo-de-la-pandecouso, que ié sèmblo, pamens èi pu mountagnouso e pu grosso.
Usanço :A bessai li mémi prouprieta que l'erbo de-la-pandecousto, Orchis mascula.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 Ã 18 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 800 m
Aparado :
Vo
Mars à abriéu
Liò : Tepiero seco
- Garrigo
- Roucaio
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Orchis olbiensis Reut. ex Gren., 1859
Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'à pi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quà si la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'à pi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 Ã 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753