Esparset(-cresto-de-gau)
Onobrychis caput-galli
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Sainfoin tête-de-coq.
Descripcioun :L'esparset-cresto-de-gau es uno planto de l'an primo que trachis dins li tepiero sablouso e secarouso. Fai uno enflourejado de uno à sièis flour roso e venado. Li fueio soun coumpausado de 4 à 7 paréu de fuioun. Se recounèis majamen à si fru (akène) bourda de pouncho (fotò).
Usanço :Li jóuini fueio e li flour sèmblon pousqué èstre manjado. Pamens ramentan qu'èi pas counseia de manja de grano d'esparset, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Onobrychis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 5 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Abriéu à Jun
Liò : Tepiero seco
- Sablo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Onobrychis caput-galli (L.) Lam., 1779
Chiaramel
Pimpinella major
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Grand Boucage, Grande Pimpinelle.
Descripcioun :Lou chiaramel (Ubaio) es uno grando erbo pulèu coumuno dins li fourèst e prado umido de mountagno. Se recounèis à si fueio un cop divisado e penado. Lis oumbello, blanco o roso (var. rubra) an ges de bratèio. La tijo èi longo e canado ço qu'a bessai douna lou noum de la planto.
Usanço :La racino es estado utilisado en Austrìo pèr lucha contro li fèbre, lou raumas, la brouchito e lou tussi. Li fueio podon èstre manjado coume sabourun.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1,2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pimpinella
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2000 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado umido
- Orle de bos
- Esboudèu
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Pimpinella major (L.) Huds., 1762
(= Pimpinella magna (L.) )