Rougeto(di-grà ndi-flour)
Oenothera glazioviana
Onagraceae
Autre noum : Erbo-dis-ase.
Nom en français : Onagre à grandes fleurs.
Descripcioun :La rougeto-di-grà ndi-flour trachis majamen dins lou limas en ribo d'aigo ounte flouris au printèms, es à dire mai d'ouro que si cousino (coume Oenothera biennis que flouris en estiéu). Se recounèis eisadamen à si petalo mai grando (45 mm), à si boutoun mai prim, sa coulour mai roujo e subretout à soun estigmate en crous, pu long que lis estamino (fotò).
Usanço : Soun óurigino s'atrouvarié dins un mestissage (ibridacioun) dins un jardin en Éuropo e se sarié espandido dins lou mounde. A li mémi prouprieta que la rougeto, Oenothera biennis.
Port : Grando erbo
Taio : 30 Ã 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Oenothera
Famiho : Onagraceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Sablo
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Oenothera glazioviana Micheli, 1875
Serento
Picea abies
Pinaceae
Àutri noum : Serénta, Sarento, Sourento, Serinte, Sùfi.
Noms en français : Epicéa, Épicéa commun.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé lou sapin fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio de la serento soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso, au contro de li dóu sap que soun tóuti dins lou meme plan coume un penche. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno pendoulon, alor qu'encò dóu sap, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho.
Usanço :I'a touto meno d'utilisacioun dóu bos segound sa qualita. La pegoulo (resino) èi di proun vulnerà ri. Foundudo, servié, à passa tèms, pèr sougna li tigno (J.-R. Fortoul). Li jóuini fueio soun manjadisso (ensalado, pèis), an lou goust de citroun.
Port : Aubre
Taio : 10 Ã 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Picea
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Picea abies (L.) H.Karst., 1881