Nato
Nepeta nepetella
Lamiaceae Labiaceae
Noms en français : Petit népéta, Népéta à feuilles lancéolées.
Descripcioun :La nato es uno planto pulèu coumuno dins li bàssi mountagno, que trachis souvènt sus li camin, lis esboudèu e li relarg ounte passo lou fedan. Douno un pau d'èr à-n-uno sàuvi emé si fueio gaufrado e sa bono oudour. Li petalo soun blanco picoutado de roso.
Usanço :Li fueio soun manjadisso coume sabourun e se pòu n'en faire de tisano. En Tinìo sèrt pèr "abelhar en brusc" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60). Tambèn "la nato fai de bouon fen. La racino de nato emé de malvo e d'ounglo-chavalino, es bon pèr garir lous founcles" Ibid.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nepeta
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 17 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Mountagno mejano
- Colo
- Tepiero seco
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Nepeta nepetella L., 1759
Pin-gavot
Pinus sylvestris
Pinaceae
Àutri noum : Pignastre, Pin-coumun, Pin-sóuvage, Pichot-pin, Pignet.
Noms en français : Pin sylvestre, Pin de Riga.
Descripcioun :Lou pin-gavot trachis dins li relarg montagnous tre 400 m. Se recounèis à sa rusco roujo e à sis aguio courto e un pau verdalo. Es un aubre souvènt torso.
Usanço :"Las caissos de mouort (caissos das paures) soun en pin vèrt" coume "lous bachasses", F. Graglia, Valdeblore (06) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Servié peréu pèr faire li cadiero Ibid. Pamens, à la Baumo (04), L. Collomp afourtis : "Tant bèn ai vist de pin que avien belèu quienge mètro e qu'avien pas'na brancho ! avien tout embracha perqu'èro defendu de coupa un aubre vèrt [...] se coupavo rèn que lou bouosc sec ou bèn un aubre que secavo [...] " Ibid.
Port : Aubre
Taio : 3 à 30 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 400 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pinedo
- Pelouso
- Roucas
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus sylvestris L., 1753