Camamiho(-fèro)
Matricaria chamomilla
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Camamièli, Camamièri, Camoumiho, Camamido, Camoumido.
Noms en français : Camomille allemande, Camomille vraie.
Descripcioun :La camamiho-fèro es uno planto raro au nostre, trachis dins li relarg umide e en plen soulèu. La planto es óudouranto e sènso péu. Li petalo dóu deforo (ligulo blanco) retoumbon rapidamen après la flourido. Se penso qu'es uno planto d'óurigino asiatico (arqueoufito) vengudo emé li gran de blad. La planto èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :A d'usanço proche de la grando camoumiho. Se saup proun qu'ajudo à dourmi (sedativo), qu'èi bono contro li mau d'estoumac e lou raumas. Se counèis de prouprieta anti-enflamativo e anti-óussidanto. Es estado proun utilisado contro li reglo doulourouso ("Matricaria").
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Matricaria
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 Ã 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Relarg umide
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Matricaria chamomilla L., 1753
(= Matricaria recutita L., 1753 )
Amelié
Prunus dulcis
Rosaceae
Àutri noum : Amendié, Ameié.
Nom en français : Amandier.
Descripcioun :Aubre bèn couneigu e eisa de recounèisse que siegue en flour, emé si fueio o sis amelo (amendo). Se saup pas toujour que l'amelié (l'amendié) nous vèn di relarg d'Iran e d'Afganistan via la Grèço. Li vièis aubre rèston longtèms en plaço e fan de pichot.
Usanço :Au nostre, lis amelo servon à adouba d'ùni sucrarié coume lou nougat, mai soun peréu requisto dins li plat sala. Sabès que lis amelo amaro soun empouisounanto e mourtelo que caupon d'acide cianidrico. L'òli d'amelo èi vertuouso pèr sarra li plago e contro l'inflamacioun. La ligno èi bono pèr l'ebenistarié.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb.,1967