Neveirolo
Leucojum aestivum
Amaryllidaceae
Nom en français : Nivéole d'été.
Descripcioun :La neveirolo trachis dins li prado umido ounte flouris d'ouro à la primo o la fin de l'ivèr. Es uno planto forto emé de fueio dreissado e bèn verdo. Fai d'enflourejado de 3 à 7 poulìdi campaneto blanco emé de taco verdo. Isto uno meno procho, Leucojum pulchelum, proun raro, emé de 2 à 4 flour pèr enflourejado e de petalo mai courto (8 à 15 mm).
Usanço :Es uno planto empouisounanto couneigudo desempièi li Gre. Aro se saup qu'agis sus la trasmessioun sinaptico à acetilcoulino. Pèr acò es estudiado pèr lucha contro la malautié d'Alzheimer.
Port : Erbo
Taio : 30 Ã 70 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leucojum
Famiho : Amaryllidaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Liò : Prado umido
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Leucojum aestivum L., 1759
Amelié
Prunus dulcis
Rosaceae
Àutri noum : Amendié, Ameié.
Nom en français : Amandier.
Descripcioun :Aubre bèn couneigu e eisa de recounèisse que siegue en flour, emé si fueio o sis amelo (amendo). Se saup pas toujour que l'amelié (l'amendié) nous vèn di relarg d'Iran e d'Afganistan via la Grèço. Li vièis aubre rèston longtèms en plaço e fan de pichot.
Usanço :Au nostre, lis amelo servon à adouba d'ùni sucrarié coume lou nougat, mai soun peréu requisto dins li plat sala. Sabès que lis amelo amaro soun empouisounanto e mourtelo que caupon d'acide cianidrico. L'òli d'amelo èi vertuouso pèr sarra li plago e contro l'inflamacioun. La ligno èi bono pèr l'ebenistarié.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb.,1967