Pisso-mèu
Lamium maculatum
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Suçarèu, Ourtigo-fèro.
Noms en français : Lamier maculé, Lamier taché.
Descripcioun :Lou pisso-mèu es uno fausso ourtigo qu'amo li relarg fres e un pau umide. Coume l'ourtigo-blanco sa flour èi gibouso. Li fueio soun souvènt tacado de blanc. Coumpara emé lou pisso-mèu-de-Gargano que ié sèmblo proun.
Usanço :Poudès n'en tasta li flour (pisso-mèu o suçarèu) qu'an un bon goust sucra o tambèn li bouta dins l'ensalado. Li fueio soun peréu manjadisso cruso o cuecho. Lou pisso-mèu èi vertuous que sarro li car e destapo li brouncho.
Port : Erbo
Taio : 15 Ã 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 Ã 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 Ã 1200 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Bos fres
- Sebisso
- Roubino
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lamium maculatum (L.) L., 1763
Ourmèu
Ulmus minor
Ulmaceae
Àutri noum : Ourme, Óume.
Noms en français : Ormeau, Orme champêtre.
Descripcioun :L'ourmèu, vo l'ourme en mountagno mounte èi pu grand, se recounèis à si fueio pas simetrico à la baso e à si fru.
Usanço :"Se fahié la ramo à l'autouno [...] avans que la fueio toumbe, quand èro enca vèrdo quoi [...] se coupaves tròu tard, toumbavon tout [...] au mes d'óutobre. Fahian de fais abouminable [...] après lei dounavian ei cabro coumo'cò, ou bèn li òu espoursaves [...] ei lapin atou, quand aviés pas tròu de fen, e bè dounaves un pòu de ramo [...] e fahié de bouon la. [...] Pèr aquelo ramo, ce que fahien tèms passa, pèr garda quaucarèn ! N'en nourrissien lei bèsti tout l'ivèr [...] L'ourme es bouon, oui pasqué tèn bèn la fueio. Castelano (04) (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). En Alouos se fasié d'"òri d'ourme" emé li galo pèr brula dins "lou calen o lou lanternoun".
Port : Aubre
Taio : 1 Ã 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ulmus
Famiho : Ulmaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 1 Ã 2 mm
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 Ã 1700 m
Aparado : Noun
Febrié à mars
Liò : Ribiero
- Baragno
- Ermas
- Bartas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco-Caucasiano
Ref. sc. : Ulmus minor Mill., 1768