Pisso-mèu(-de-Gargano)
Lamium garganicum
Lamiaceae Labiaceae
Nom en français : Lamier du mont Gargano.
Descripcioun :Aquéu Lamium que sèmblo au pisso-mèu, trachis dins li tepiero roucaiouso, li roucaio e lis esboudèu de basso mountagno. Pamens pòu mounta fin qu'à 2300 m. Es uno planto raro au couchant, mai coumuno au levant. La flour fai pu de 2,5 cm de long e la petalo de darrié èi pas gibado coume aquesto dóu pisso-mèu. Coumpara emé lou pisso-mèu que ié sèmblo proun.
Usanço :Li fueio e li flour devon èstre manjadisso coume la maje part di Lamium. (F. Couplan, op.cit. p. 360). Poudès tambèn, coume d'enfant, ié suça si flour sucrado.
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2,2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 400 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Roucas
- Esboudèu
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Mountagnouso-Nord
Ref. sc. : Lamium garganicum L., 1753
Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824