Glaujo
Iris pseudacorus
Iridaceae
Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.
Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.
Descripcioun :La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.
Usanço :Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753
Lausié
Laurus nobilis
Lauraceae
Àutri noum : Laurié, Baguié, Rampau.
Noms en français : Laurier vrai, Laurier-sauce.
Descripcioun :Lou lausié un pau vièi es un aubre, mai jouine sèmblo pulèu un aubret. Se recounèis majamen à si fueio simplo e duro, alterno, oundado sus lou bord, mai verdo dessubre e proun perfumado. A la primo fai de flour blanco groupado. Li flour masclo e femelo (baguié) soun pas ensèn sus la memo planto. Fai de pichot fru negre que ié dison li grano.
Usanço :Li fueio seco soun bèn couneigudo pèr la cousino. Emé la ferigoulo e la sàuvi, fan partido de la coumpousicioun dóu "bouquet garni". S'emplego peréu pèr perfuma li figo e lis óulivo. Avisas-vous de pas vous engana emé lis autre "lausié" que soun forço empouisounant. Ei couseia peréu de pas li manja fresco.
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Laurus
Famiho : Lauraceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Laurus nobilis L., 1753