Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris pseudacorus & Cardamine pratensis

fotò
fotò
Glaujo

Iris pseudacorus

Iridaceae

Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.

Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.

Descripcioun :
La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.

Usanço :
Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Palun - Ribiero - Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753

fotò
fotò
Creissouneto

Cardamine pratensis

Brassicaceae Cruciferae

Noms en français : Cardamine des prés, Cressonnette.

Descripcioun :
Alor qu'èi coumuno à l'uba de Prouvènço, la creissouneto es uno planto raro au nostre. Trachis dins li relarg umide o bagna d'aigo. I'a dos meno de fueio : li basalo soun coumpausado de fuioun redoun, e pèr aquéli de la cambo, li fuioun soun mai estrè (fotò). Se recounèis peréu à si flour roso pulèu grando (> 6 mm). La subsp. de prouvènço, ié dison pratensis.

Usanço :
La creissouneto se manjo en ensalado, soun goust èi proche dóu creissoun, un pau amar. Es uno planto di proun vertuouso. Ei bon contro lou mau-de-terro (escourbut), li mau de brouncho e lou tussi, e ajudo à digeri. Li fueio soun vertuouso contro li malautié de péu.

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Cardamine
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae

Ordre : Brassicales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello

Liò : Prado umido - Palun
Estànci : Mesoumediterran à Aupen
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Cardamine pratensis L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
RR
RRR
RRR
ges
RR
ges
ges

Iris pseudacorus & Cardamine pratensis

CC
CC
C
C
C
C
ges
ges

Coumpara Glaujo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Creissouneto emé uno autro planto

fotò