Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Paradisea liliastrum

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Ile(-de-sant-Brunoun)

Paradisea liliastrum

Xanthorrhoeaceae Asphodelaceae

Àutri noum : Iéri, Lile.

Noms en français : Lis de saint Bruno, Lis des Alpes.

Descripcioun :
L'ile-de-sant-Brunoun trachis sus li pelouso de pendis de mountagno mejano. Douno d'èr au faus-ile, Anthericum liliago , mai en bèn pu grand, emé de flour óudouranto estacado tóuti dóu meme coustat.

Usanço :
Aquelo planto se bouto dins li jardin, qu' èi, ma fisto, bèn poulido.

Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Paradisea
Famiho : Xanthorrhoeaceae
Famiho classico : Asphodelaceae


Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à avoust

Liò : Pelouso de pendis - Melounié
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuropenco
Ref. sc. : Paradisea liliastrum L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
ges
C
C

Iris foetidissima & Paradisea liliastrum

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Ile(-de-sant-Brunoun) emé uno autro planto

fotò