Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Malus sylvestris

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Poumié-bouissaren

Malus sylvestris

Rosaceae

Àutri noum : Poumié-fèr, Poumastre.

Noms en français : Pommier sauvage, Boquettier.

Descripcioun :
Lou poumié-bouissaren es un aubre à port redoun que trachis dins li bos fres. Se recounèis à si petalo blanco tenchado de roso dessouto, sis antèro jaunasso, si fueio fino, larjo e dentado (emé 3 à 7 paréu de nèrvi - 7 à 15 pèr li perié) à sa rusclo mai lisco e subretout à si poumo sènso granelage peirous.

Usanço :
Sèr souvèn pèr èstre ensarta emé de poumié doumesti. Li poumo bouissarenco podon èstre acampado pèr la counfituro e la jalarèio ; li flour soun manjadisso (dins l'ensalado) e bono contro lou tussi. Li pèu di poumo e li fueio soun diuretico, tounico e bono contro lou mau d'os.

Port : Aubre
Taio : 3 à 15 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Malus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun

Liò : Bos fres - Baragno - Bartas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Malus sylvestris Mill., 1768

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
RR
C
C
C
C
R
RR

Iris foetidissima & Malus sylvestris

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Poumié-bouissaren emé uno autro planto

fotò